Benedictus de Spinoza

Baruch of Benedictus?

Geboren als Baruch Spinoza op 24 november1632 in Amsterdam. Jawel, Spinoza was een Nederlander, maar wel één met Portugees-Joods bloed in zijn aderen. Hij kreeg een Joodse opvoeding. In zijn jeugd begint hij zich af te vragen hoe het kan dat de Talmoed en Thora, de heilige geschriften van de joden, werk van God kunnen zijn. De stem van de mens klinkt er te veel in door. Hierdoor begint hij zich af te zetten tegen het geloof. Op 27 juli 1656 wordt hij verbannen uit de Joodse gemeenschap. Zijn familieleden mogen geen contact meer met hem hebben en dan verandert hij zijn naam van Baruch naar Benedictus om ook die Joodse naam kwijt te zijn.

Filosoferen

Hij is niet alleen een filosoof, hij draagt zijn mening ook uit. Hij vindt dat andere mensen ook zelf na moeten denken en dat mogen uiten. Filosoferen gaat bij Spinoza vaak over het geloof en de politiek. Want wat is eigenlijk ‘vrije wil’ als je toch van alles moet, al is het maar drinken omdat je dorst hebt. Filosoferen over het geloof was voor Spinoza, zich afvragen of God niet alleen filosofisch bestaat. De bijbel was volgens hem mensenwerk en hij geloofde dat de ziel met het lichaam mee vergaat en dat, mede daardoor, de joodse wet niet geldig is. Hieruit volgt in 1670 een boek over de vrijheid van filosoferen. Een analyse over de bijbel als je die wetenschappelijk bekijkt en geeft een realistische verklaring voor het ontstaan van godsdiensten. Spinoza stelt in zijn boek, het Theologische-politiek-traktaat, dat religie aanspoort tot gehoorzaamheid en liefde en dat alles wat de mens aanspoort tot haat bijgeloof is. Dat maakt de mensen onvrij en zo vernietigt het de samenleving. Dit boek is anoniem uitgebracht. Maar ja, wat wil je als je in die tijd de religie bestempelt als mensenwerk?

Ethica

Het meest bekende werk van Spinoza. De hele naam is eigenlijk Ethica ordine geometrico demonstrata. Vrij vertaald als, Mijn Filosofie. Hij had er al aan gewerkt voordat hij het Theologische-politiek-traktaat schreef. Maar Ethica bleef even liggen omdat het andere boek voorrang kreeg omdat zijn vriend Adriaen Koerbagh in 1669 stierf. Ethica bestaat uit 5 delen namelijk:

1. God

2. Over aard en oorsprong van de geest

3. Over oorsprong en aard der aandoeningen

4. Over de menselijke knechtschap of de macht der aandoeningen

5. Over de macht van het verstand of de menselijke vrijheid

Het was zijn grootste werk ooit, zijn levenswerk. Spinoza stierf nog voordat het uitgegeven kon worden. Vrienden van hem hebben ervoor gezorgd dat het bij een uitgever kwam. Het team van uitgevers zorgden dat teksten en brieven die kwaad konden voor nog levende mensen achtergehouden werden en gingen Ethica uitgeven.

cocktail